Jak wycenić wartość nieruchomości wspólnej obciążonej hipoteką.

Zgodnie z treścią wyroku SN z dnia 20 kwietnia 2011 roku (I CSK 661/10, OSNC – Zb. dodatkowy 2012 nr 3, poz. 31, str. 41, Legalis 2011) w sprawach działowych sąd przydzielając jednemu z uczestników nieruchomość obciążoną hipoteką powinien określić wartość tej nieruchomości z uwzględnieniem obciążenia hipotecznego. Równocześnie w orzeczeniu Sądu Najwyższego z dnia 05.12.1978 r., (III CRN 194/78) wyrażony został pogląd, że długów zaciągniętych przez oboje małżonków nie można rozliczać przy podziale majątku wspólnego, gdyż mimo takiego podziału dług nadal się utrzymuje, a przerzucenie go na jednego tylko z małżonków godziłoby w prawa wierzycieli (zob. OSNCP 1979, nr 11, poz. 207). Sąd Najwyższy podtrzymał ten pogląd w postanowieniu z dnia 21.01.2010 r., (I CSK 205/09), stwierdzając, że przy podziale majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami w zasadzie nie bierze się pod uwagę pasywów, dlatego niespłacone długi, które obciążają majątek wspólny, przy podziale tego majątku w zasadzie nie podlegają rozliczeniu. Jednakże inną kwestią jest ustalenie wartości przedmiotów wchodzących w skład majątku wspólnego i podlegających podziałowi (art. 684 w związku z art. 567 § 3 KPC). Identyczne stanowisko zajął Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 29.09.2004 r., II CK 538/03, przyjmując, że przy szacowaniu składników majątku wspólnego należy uwzględnić obciążenie zmieniające rzeczywistą wartość tych składników, w szczególności obciążenie o charakterze prawnorzeczowym, za które ponosi odpowiedzialność każdorazowy właściciel nieruchomości, zwłaszcza obciążenie hipoteką i prawami dożywocia. Wartość takich obciążeń odlicza się zarówno przy ustalaniu składników majątku wspólnego, jak i przy zaliczeniu wartości przyznanej jednemu z małżonków nieruchomości na poczet przysługującego mu udziału w majątku wspólnym.